خبرگزاری حوزه | اسلام، حاوی پیام‌های اخلاقی و تربیتی فراوان و تأثیرآفرین، برای مدیریت سبک زندگی اسلامی است. جامعیت اسلام به قدری گسترده و جهان شمول است که ریزترین مسائل اخلاقی و تربیتی را نیز برای تربیت بشر، مورد عنایت خود قرار داده است. نظافت فردی و اهمیت به زیبایی ظاهری در زن و مرد، نمونه‌ای از این برنامه‌های تربیتی است که اسلام برای آن برنامه دارد.

از نگاه اسلام، آرایش زنانه به قدری دارای اهمیت است که نبود آن، گاهی مردان را می‌تواند به فساد و نگاه‌های هوس آلود بکشاند. البته اسلام، آرایش زنانه را تنها برای شوهران جایز می‌داند و از نشان دادن آن به نامحرمان نهی نموده است. زیرا جلوه‌نمایی زن با آرایش‌های غلیظ زنانه در جامعه، امنیت اخلاقی جامعه را به خطر انداخته و موجب جذب جنس مخالف می‌شود.

چیستی آرایش

آرایش به معنای زیبا کردن چهره با استفاده از مواد آرایشی، یا برداشتن موهای زائد صورت، یا پیچیدن و درست کردن موها و یا آراستن ناخن‌ها است.[۱] در منابع فقهی مصادیق زیادی برای آرایش ثبت و ضبط شده است که می‌توان از: سرمه کشیدن، رنگ کردن ابروها، متصل کردن موی دیگری به مو، خالکوبی،رنگ لباس، استعمال عطر و هر چه صورت را زیبا نشان دهد زینت دانسته شده است.[۲]

آرایش، به خودی خود جایز است و تا زمانی که به حد افراط، اسراف و گناه نرسد اشکال ندارد.[۳] همین آرایش، در صورت درخواست شوهر واجب و بدون آن برای زن مستحب است[۴] و اگر برای غیر انجام پذیرد و هدف جلوه‌نمایی و جذب دیگران باشد حرام و زن گنهکار است. البته معیار تشخیص آرایش، عرف است یعنی آنچه عرفاً زینت و آرایش محسوب شود، باید از نامحرم پوشانده شود.[۵]

بدون تردید آرایش غلیظ زنان و دختران و عرضه آن در جامعه نه تنها به ماهیت انسانی آنها ضربه می‌زند، امنیت اخلاقی جامعه را نیز به خطر می‌اندازد و زمینه فساد و گناه را آماده می‌کند.

خداوند متعال به زنان مؤمن در این باره دستور می‌دهد: «زینت و آرایش خود را آشکار نکنند جز آن مقداری که آشکار است (صورت و دست ها تا مچ) مگر برای شوهران و دیگر محارم» در ادامه به زنان مؤمن سفارش می کند: «هنگام راه رفتن پاهایشان را به زمین نکوبند تا زینت مخفی آنان [که همان خلخال پا است] آشکار نشود و یا صدای آن شنیده نشود و موجب جلب توجه نامحرمان نگردد»[۶]

این سخنان نشان می‌دهد جلوه‌گری زن و آوردن آن به شکل متبرج به وسط میدان، نه‌تنها جایگاه زن و هویت انسانی او را لگدمال می‌کند، بلکه او را به خودتحقیری می‌رساند.

پیامدهای منفی آرایش‌ زنان در جامعه
آسیب ها و پیامدهای منفی و گاهی غیرقابل جبران به واسطه حضور تحریک کننده زنان در بین نامحرمان دامنگیر فرد، خانواده و جامعه می گردد. زنان آرایش کرده اولین کسانی هستند که در معرض آسیب قرار می گیرند.

از سویی شخصیت زن به خاطر حضور آرایش کرده او در جامعه، او را تا حد یک عروسک، یا یک کالای بی ارزش به سقوط می کشاند و ارزش های والای انسانی او به کلی به دست فراموشی سپرده می شود، و تنها به عنوان وسیله ای برای کامیابی های جسمی مورد توجه قرار می گیرد.[۷]

سستی نظام خانواده و تأخیر در ازدواج، کاهش جذابیت همسران و افزایش طلاق، سقوط ایمانی و اخلاقی جامعه، افزایش التهاب و آرامش اجتماعی، کم رنگ شدن حضور مثبت زنان در جامعه و گسترش فساد اجتماعی از مهمترین پیامدهای منفی اجتماعی و خانوادگی است.[۸]

بنابراین، آرایش و زینت برای خود حد و مرزی دارد. آرایش، تا زمانی که به زینت، تجمل پرستی و شهرت تبدیل نشود و در برابر چشمان شیطانی نامحرمان نباشد، اشکال ندارد.

برخی تلاش می‌کنند تا با جوسازی مسموم، و تهمت‌های غیر واقعی و شایعه سازی این حکم الهی را مخالف حقوق اجتماعی زنان شمرده و دین اسلام را ناکارآمد معرفی کنند. علاوه بر اینکه با شایعه غیر حقیقی به‌گونه‌ای وانمود کنند که امروزه نظام اسلامی ایران برای آرایش‌های غلیظ جریمه‌های سنگین در نظر می‌گیرد؛ در حالی که تاکنون چنین رفتارهایی از مسئولین ذی‌ربط مشاهده نشده است.

بر فرض چنین جریمه‌هایی باز اشکالی در آن وجود ندارد زیرا هر نظامی و حکومتی برای برقراری امنیت اخلاقی و جلوگیری از ولنگاری و بی بندوباری، برنامه‌های بازدارنده‌ای در کنار فرهنگ سازی به کار می‌گیرد که از نگاه عقل و شرع مورد تأیید است.

پی‌نوشت ها:
[۱] انوری، فرهنگ بزرگ سخن، ۱۳۸۱ش، ج۱، ص۷۷.
[۲] مقاله «آرایش زنان»، ویکی شیعه،
[۳] شیخ طوسی، الخلاف، ۱۴۰۷ق، ج۵، ص۷۳.
[۴] فلاح، حکم آرایش زنان در فقه شیعه، ص ۱۲۱ - ۱۲۲.
[۵] پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، https://b۲n.ir/d۸۴۴۷۲.
[۶] نور(۲۴):۳۱.
[۷] مکارم شیرازی، برگزیده تفسیر نمونه، ج۳، ص: ۲۹۲.
[۸] آثار و پیامدهای فرهنگی اجتماعی گسترش بدحجابی، محمدحسین درافشان، پیام زن، شماره ۱۸۴ و ۱۸۵.

منبع: اندیشه برتر - معاونت تبلیغ و امور فرهنگی حوزه های علمیه